9 vragen aan…Anne Zwiers

1. Hoe denk jij dat de inwoners van Friesland en Groningen momenteel aankijken tegen project Extra Sneltrein Groningen - Leeuwarden (ESGL)?

Het hangt er natuurlijk sterk vanaf waar je woont en of je zelf ook van dit tracé gebruikmaakt. Wat ik gemerkt heb tijdens bijvoorbeeld de verschillende informatiebijeenkomsten die wij in Friesland en Groningen hebben gehad, is dat de inwoners zeer betrokken zijn. Ze schromen niet om hun beeld met ons te delen en ons te helpen met positieve kritiek en het doen van suggesties. Wanneer ik spreek met de inwoners die in de spits met de trein reizen, dan kunnen ze niet wachten tot het project ESGL gerealiseerd is… Hoe eerder hoe beter, omdat de kans op een zitplekje in de trein dan een stuk groter zal zijn.

2. Wat gaat project ESGL de inwoners volgens jou opleveren?

In de spits zal ieder kwartier een trein van Leeuwarden naar Groningen rijden en vice versa. Een flinke vooruitgang voor de reizigers en daarmee ook voor de mobiliteit in Noord-Nederland. Daarnaast maken we de infrastructuur geschikt om langere treinen te kunnen rijden. Het levert dus een frequentere, maar ook comfortabelere verbinding tussen de beide steden, waardoor een lange rit staan in de trein veelal tot het verleden zal behoren.

3. Van alle projecten die ProRail onder handen heeft, hoe groot of bijzonder is project ESGL?

Het project ESGL is voor ProRail een groot, complex project, behorend tot de top 30 van dit soort projecten bij ProRail. De reden hiervoor is dat eigenlijk alles in het project ‘veel’ is.
Veel belanghebbenden, opdrachtgevers (provincie Fryslân, provincie Groningen en ministerie van Infrastructuur en Waterstaat), veel kilometers waaraan we (ver)bouwen, veel kunstwerken en onderdoorgangen die gebouwd gaan worden en veel verschillende (technische) expertise om het project uit te kunnen voeren.
Het zorgt daarmee voor veel processen die tegelijkertijd lopen om het project zo snel en goed als mogelijk op te leveren. Er moet ook veel spoor buiten dienst worden genomen om werkzaamheden uit te kunnen voeren (wat we natuurlijk proberen te minimaliseren door werkzaamheden slim te plannen). En al met al gaat het natuurlijk ook om veel geld en veel verschillende financiers. En vergeet ook de vele cultuurverschillen niet tussen de Friezen en Groningers.

4. Wat valt jou op als je reist met de trein tussen Groningen en Leeuwarden?

Allereerst de vriendelijke mensen die in de trein zitten en (nu vaak nog) staan. En als ik dan eenmaal zelf op een plek zit of sta en stilletjes uit het raam kijk, denk ik: wat zijn Friesland en Groningen toch mooi. Rijdend vanuit Groningen naar Leeuwarden, beide unieke provinciesteden, valt me de bedrijvigheid op zoals Suiker Unie en BAT Niemeyer, de daaropvolgende uitgestrekte weilanden en de dorpen, waarna het stedelijke van Leeuwarden me weer tegemoetkomt. Een stuk Nederland dat ik door mijn project echt heb ontdekt en waar ik trots op ben als Nederlander. 

5. Kies er eentje en beantwoord de vraag: waarom zou je voor het spoor tussen Groningen en Leeuwarden een dag... machinist/treinverkeersleider/bouwmanager willen zijn?

Ik zou graag voor een dag bouwmanager willen zijn. De bouwmanager zorgt voor de uitvoering van het contract met de aannemer. Hij is het eerste aanspreekpunt voor de aannemer waarbij de insteek is dat ze samen de ‘klus’ klaren. En het is geen gemakkelijke klus, zowel niet voor de aannemer als voor de bouwmanager. In het project ESGL hebben we zelfs drie bouwmanagers.
Ik zou graag een dag bouwmanager zijn omdat je dan dicht op de uitvoering buiten zit. Ik ben altijd onder de indruk van de werkzaamheden die buiten gebeuren. Mijn werk gebeurt veelal binnen. Je ziet buiten echter zoveel machines en werknemers die allemaal precies weten wat ze moeten doen in de hele korte tijd die ervoor staat. Immers, de treinen moeten blijven rijden, dus mogen we de sporen niet te lang buiten dienst stellen. Het vraagt een enorme goede en planmatige voorbereiding om zulke klussen te klaren. Daar neem ik mijn petje voor af en zou daar zeker een keer een dag deel van uit willen maken in de rol van bouwmanager.

6. Wat betekent het project voor omwonenden?

Zeker ook voor de omwonenden in de buurt van de Paterswoldseweg (in Groningen) en Rijkstraatweg (in Hurdegaryp) zijn de werkzaamheden ingrijpend. Gelukkig zijn ze nauw betrokken geweest bij de planvorming. Maar zij zullen de werkzaamheden van dichtbij mee gaan maken waarbij ze af en toe ongemakken ervaren. Die ongemakken horen helaas bij bouwen in bebouwd gebied en kunnen niet helemaal weggenomen worden. Op een aantal locaties is dit dus echt wel een project met hinder en impact voor de omgeving.

7. Welke belofte doe jij vanuit ProRail als het gaat om overlast tijdens de bouw?

Overlast kunnen we helaas niet voorkomen. Wel kunnen we ervoor zorgen dat we omwonenden tijdig informeren over de werkzaamheden en de gevolgen hiervan, zodat omwonenden hier rekening mee kunnen houden. En als er overlast ervaren wordt, dan zou ik graag de omwonenden willen vragen om dit bij ons te melden. Deze meldingen neem we heel serieus door meteen te kijken wat we er eventueel direct tegen kunnen doen. Als dat niet lukt of als het werk kortdurend was, maar wel veel overlast gaf, dan zoeken we uit wat de oorzaak hiervan was en wat wij ervan kunnen leren. We proberen dit dan in de toekomst te voorkomen.

8. Heb jij zelf weleens hinder van bouwwerkzaamheden in je omgeving en wat vind je daarvan?

In mijn dorp is twee maanden lang de hoofdweg afgesloten geweest als gevolg van weg- en rioleringswerkzaamheden. Het gevolg hiervan was dat in de spits er een grote file ontstond om het dorp in en uit te komen. Normaliter ging ik met de auto naar het station, om vandaar verder met de trein te reizen. Misschien kwam het wel door mijn werk, maar ik had er alle begrip voor dat werkzaamheden aan de weg en aan het riool noodzakelijk waren. Ik had daarmee ook begrip voor de overlast die het voor mij persoonlijk betekende. Ik had de keuze: eerder weggaan en omrijden (en daarbij de file voor lief nemen) of een alternatief zoeken. Dat laatste heb ik gedaan en ik heb vaak de fiets gepakt. Elk nadeel heeft zo zijn voordeel en het fietsen was nog goed voor me ook! Ik had dus een alternatief en dat was prettig. Sommige overlast is echter onvermijdelijk, bijvoorbeeld geluid in je omgeving. Dan zou ik ook willen dat het tenminste voldoet aan de normen, dat ik goed geïnformeerd word en dat er alles aan gedaan wordt om de overlast zo kort en klein mogelijk te houden.

9. Als mensen in 2020 terugkijken op project ESGL wat zal ze vooral bijblijven?

In 2020 zullen mensen gezien hebben dat er op het hele tracé tussen Groningen en Leeuwarden veel en langdurig werkzaamheden zijn verricht door de aannemers. Vaak ook een indrukwekkend schouwspel. Waarbij ze hopelijk bijblijft waarom deze werkzaamheden zijn uitgevoerd en waardoor zij begrip hadden voor de overlast die dat mogelijk voor hen persoonlijk betekende. En dat ze, als alles klaar is, verleid worden om gebruik te gaan maken van de (extra) sneltrein. Waarbij zij net als ik onderweg genieten van al het moois aan uitzicht wat Groningen en Friesland je te bieden hebben.