Faunapassages Naardermeer groot succes

Kunstwerken

De meest bijzondere zijn de twee kunstwerken in de vorm van holle dwarsliggers. Deze faunapassage is nieuw en krijgt inmiddels ook aandacht vanuit het buitenland. Het is een relatief simpele en goedkope manier om dieren van de ene naar de andere kant van het spoor te leiden. In onze overvolle Randstad helpen dit soort oplossingen goed voor de biodiversiteit.

Gouden kans

Projectmanager Luuk van Hengstum van ProRail heeft zich hard gemaakt voor deze innovatie en is nog elke dag blij dat het gelukt is. “Dit was een gouden kans die we in mijn ogen niet mochten laten liggen. Het is een hele mooie manier om het natuurgebied te verbinden, ondanks het spoor dat er doorheen loopt.”

De dieren in het natuurgebied maken gretig gebruik van de passages, blijkt uit camerabeelden die gemaakt zijn bij de uitgangen. “Dat is geweldig om te zien. De dieren wisten vanaf het begin af aan hun weg goed te vinden. Het baanlichaam waarop het spoor ligt is een soort snelweg voor de dieren en zij steken geregeld het spoor over. Nu kan dat op een veilige manier en dat scheelt een hoop aanrijdingen.”

Duurzaamheid

Reinout Wissenburg, strategisch manager duurzaamheid, is ook erg te spreken over het succes. “ProRail heeft heel veel grond en een landelijk dekkend netwerk van spoorbanen. Dat werkt verbindend, maar kan ook versnipperd werken omdat het spoor het landschap doorsnijdt en daardoor een barrière kan vormen voor bijvoorbeeld dieren. Wat we in Naarden gedaan hebben is een manier om die barrière op te heffen en te zorgen dat er alsnog verbinding is.”

In het kader van duurzaamheid is het project bij het Naardermeer een mooi voorbeeld van hoe spoor en natuur goed samen kunnen gaan. “Voor mij persoonlijk draait duurzaamheid om de relatie met de natuur en alles wat leeft. Duurzaamheid gaat over het beseffen en het handelen dat alles met elkaar verbonden is. Als wij iets bouwen, dan heeft dat effect op andere vormen van leven. Met het aanleggen van sporen hebben we een behoorlijk negatieve invloed op het leven van alles wat niet menselijk is. Dat willen we door dit soort projecten een beetje recht trekken.”

Behoefte bij dieren

Dat veel dieren daadwerkelijk veel gebruik maken van passages zoals bij het Naardermeer stemt Reinout Wissenburg tevreden. “Het is fantastisch om te zien dat het echt gebruikt wordt. Dat toont aan dat dieren er daadwerkelijk behoefte aan hebben. Dan hebben we het overal allerlei dieren, ook dieren die we bijna nooit zien, zoals nachtdieren of heel schuchtere beestjes. Dat bewijzen de foto’s. Voor die dieren kun je de passages bij het Naardermeer zien als een soort val van de muur. Zij kunnen nu het hele natuurgebied weer veilig bereiken en gebruiken.”

Eén opvallend dier dat de passages verkiest boven het oversteken van het spoor is de das. “Dat vind ik heel bijzonder. Een das is geen klein beestje en de passages in de dwarsliggers zijn echt niet hoog en breed. Toch kiest zo’n das ervoor om zich erdoorheen te wurmen. Dat zegt veel over de behoefte die er is.”

Maar hoe zorgen we ervoor dat dieren de passages gebruiken en niet het spoor oversteken? “We maken een soort fuik met gaas, waardoor we ze er heen leiden. In het begin is dat nodig, maar de dieren laten zelf ook sporen achter. Door bijvoorbeeld geursporen weten andere dieren de passages te vinden”, legt Luuk van Hengstum uit.

Trots

Bij de aanleg van de passages in 2019 werd de afspraak gemaakt om na twee jaar te evalueren. Wanneer de passages een succes blijken, kunnen zij opgenomen worden in het spoorsysteem en kunnen we ze ook op andere projecten gaan inzetten. “Ik denk dat we inmiddels wel van een succes kunnen spreken. Dat is goed nieuws, want door deze relatief eenvoudige en goedkope oplossing kunnen we zo natuurgebieden met elkaar gaan verbinden en maken we Nederland een stukje mooier en leefbaarder voor mens en dier.”

Juist dat laatste maakt de heren trots. “Het is heel erg mooi dat we met ons werk echt iets bij kunnen dragen aan leefbaarheid en duurzaamheid. Het is iets waar we de komende jaren blijvend gebruik van kunnen maken om te laten zien dat het werkt. Zichtbare en tastbare resultaten voegen iets toe en die omarmen we nog sneller dan onzichtbare. Hier mogen we als ProRail trots op zijn!”