Geen onbewaakte overwegen meer

Binnen een jaar

Het grootste deel van de oversteekplaatsen zijn beveiligd. Er zijn in Nederland nog zo’n 100 onbewaakte openbare overwegen. "Binnen een paar jaar moeten alle onbewaakte overwegen aangepakt of opgeheven zijn", stelt Pier Eringa, CEO van ProRail. "Het is belangrijk dat het Ministerie van Infrastructuur en  Milieu, provincies, gemeenten en ProRail goed samenwerken dit mogelijk te maken. Daarbij zijn geld, de visie om het aantal overwegen terug te brengen en alleen goed beveiligde overwegen te willen hebben van cruciaal belang". 

Ongelukken

In 2016 vonden er 26 ongelukken plaats, waarbij meerdere gewonden vielen en 4 mensen omkwamen. Twee van die ongevallen gebeurden op onbewaakte overwegen. Eind vorig jaar botste een melkwagen en passagierstrein bij Winsum op elkaar. Daarbij vielen 18 gewonden in de trein toen deze ontspoorde als gevolg van de aanrijding. Door de aanleg van een noodweg naar een nabijgelegen beveiligde overweg heeft ProRail deze overweg inmiddels kunnen sluiten. Eerder dit jaar raakte een vrouw gewond nabij Rheden toen zij op haar scooter het spoor overstak en daarbij geschept werd door een passerende trein. 

Veiligheid op overwegen verbeteren

Om het aantal incidenten op overwegen te verminderen hebben ProRail en het ministerie van Infrastructuur en Milieu het Programma Niet Actief Beveiligde Overwegen (NABO) in gang gezet.Het Ministerie trekt 25 miljoen euro extra uit om de veiligheid te vergroten op spoorwegovergangen die nog niet actief beveiligd zijn. Dit bedrag komt bovenop het reeds bestaande budget van 10 miljoen euro. Daarmee kan een deel van de onbewaakte overwegen worden opgeheven of beter beveiligd. Samen met regionale en provinciale overheden wordt bekeken of er aanvullende financiële middelen zijn om ook de resterende onbewaakte overwegen aan te pakken.

Soorten overwegen

Er zijn twee soorten overwegen. De AHOB is de meest voorkomende spoorwegovergang van Nederland. De afkorting staat voor Automatische Halve Overweg Boom. De AHOB zorgt ervoor dat een spoorwegovergang aan weerskanten van de overgang afgesloten wordt. Hierdoor maken we het zo moeilijk mogelijk voor iedereen om toch over te steken als er een trein nadert.

NABO

Naast de AHOB bestaan er in Nederland ook onbewaakte overwegen. Hier worden de overwegen niet afgesloten door slagbomen. De onbewaakte overwegen zijn te vinden in gebieden waar relatief weinig mensen het spoor over hoeven te steken. Vaak is dit op onverharde wegen en paden. Deze overwegen zijn uitgerust met een Andreaskruis en waarschuwingsborden, maar worden verder niet actief beveiligd met spoorbomen, bellen en lichtsignalen. Bij dit soort overwegen moet je uiteraard zelf extra alert zijn op naderende treinen.

Aanvullende maatregelen

Op dit moment test ProRail zeven slimme ideeën om zowel bewaakte als onbewaakte overwegen beter veiliger te maken. Dit zijn innovaties die de weggebruiker attenderen op het feit dat hij/zij een onbewaakte overweg nadert, die waarschuwen dat er een trein aankomt of die de overweg beveiligen met een fysieke barrière. Deze innovaties gelden als aanvullende maatregelen om overwegen beter te beveiligen en bieden geen definitieve oplossing voor het aanpakken van onbewaakte overwegen. Daarvoor zijn twee effectieve methoden: opheffen, of beveiligen met slagboom, bellen en lichtsignalen.

Niet zomaar opheffen

Een overweg opheffen of beter beveiligen kan ProRail nooit eenzijdig besluiten. Bij publieke overwegen is het de wegbeheerder die besluit of een overweg kan worden opgeheven of aangepast. Dat zijn vaak de gemeente of de provincie. Zij kan er ook voor kiezen om een alternatieve route aan te leggen naar een bewaakte overweg, zodat de onbewaakte overweg kan worden opgeheven.

Beveiligen van een overweg

Het beveiligen van een overweg met overwegbomen, bellen en lampen is niet zo eenvoudig als het lijkt en kost tijd en geld. Ook is zo’n beveiligde overweg niet per definitie veilig, want er gebeuren nog steeds ongevallen door gevaarlijk gedrag van weggebruikers.