HSL-Zuid De problemen en het herstel

Op deze pagina plaatsen we updates over de constructieproblemen en de herstelmaatregelen die we gaan nemen op de HSL-Zuid. De hogesnelheidslijn kampt op verschillende locaties met uitdagingen, waaronder scheurtjes in het laswerk en schade aan het beton. Daarnaast is er sprake van verschuivingen en verzakking van de spoorbaan. De constructiefouten zijn tijdens het ontwerp en de aanleg van de spoorlijn gemaakt.

De tekst op deze pagina is bijgewerkt op: 19 maart 2025.

Wat is er aan de hand?

De hogesnelheidslijn Zuid (HSL-Zuid) is een belangrijke schakel in het Nederlandse en internationale spoornetwerk. Deze spoorlijn verbindt de Randstad met België en maakt snelle treinreizen mogelijk tussen Amsterdam, Rotterdam, Breda en verder naar Antwerpen, Brussel, Parijs en Londen.

Op de HSL-Zuid blijven de prestaties achter, voornamelijk door constructiefouten die tijdens het ontwerp en de aanleg van de spoorlijn zijn gemaakt. Infraspeed heeft uit veiligheidsoverwegingen tijdelijke snelheidsbeperkingen  ingesteld. Daardoor kunnen treinen op de HSL-Zuid niet met de maximale snelheid van 300 kilometer per uur rijden.  

Anders dan gewoon

De HSL-Zuid is anders gebouwd dan gewoon spoor. De HSL bestaat voor het grootste deel uit een betonnen onderbouw zoals viaducten, bruggen, tunnels en zettingsvrije platen. Het spoor ligt op gefundeerde betonnen platen in plaats van op dwarsliggers in ballast (de stenen onder gewoon spoor). Bij inspecties hebben we ontdekt dat op verschillende plaatsen problemen zijn met de viaducten:

  • Op sommige kunstwerken, zoals viaducten en bruggen, is betonschade
  • Bij een deel van de viaducten is op de stalen verbinding tussen de verschillende delen sprake van scheurtjes in het laswerk
  • Op verschillende plaatsen is er sprake van verzakkingen    
Bovenleiding op de HSL-Zuid
Bovenleiding op de HSL-Zuid

Impact op treinverkeer

Deze situatie heeft gevolgen voor reizigers: treinen rijden met aangepaste snelheden, de dienstregeling is aangepast en reistijden zijn langer dan gebruikelijk.  

Wat doet ProRail?

Onze aanpak richt zich op het herstellen van de schade als het gevolg van de constructiefouten, het mogelijk maken van een robuuste dienstregeling en het maken van plannen voor definitief herstel van de constructiefouten. We werken daarin samen met externe experts en partners. Wat we concreet doen:

  • We voeren regelmatig inspecties uit en monitoren continu de situatie
  • We doen grondig onderzoek naar de oorzaken
  • We ontwikkelen tijdelijke en structurele oplossingen en maatregelen

Wij werken aan een permanente oplossing voor de problemen op de HSL-Zuid. Dit jaar starten we met de herstelvoorbereidingen. In november 2025 beginnen we met de aanleg van de palenwand bij viaduct Zuidweg nabij Rijpwetering, een locatie waar verzakkingen optreden. Deze palenwand is een constructie die de stabiliteit van de lijn aanzienlijk zal verbeteren en verdere verzakkingen en verschuivingen tegengaat.  

Toekomstige uitdagingen

Na de assetoverdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat naar ProRail, voorzien voor 2031 is een grote vervangingsopgave nodig op de HSL-Zuid vanwege de einde levensduur van diverse systemen. Voor deze toekomstige werkzaamheden zijn op dit moment nog geen financiële middelen gereserveerd. Dit vormt een belangrijke uitdaging voor de toekomstbestendigheid van de hogesnelheidslijn.

We blijven de situatie op de HSL-Zuid intensief volgen en communiceren transparant over de voortgang. Door monitoring, tussentijdse herstelwerkzaamheden en een grondige voorbereiding op het definitieve herstel zorgen we ervoor dat de HSL veilig en betrouwbaar blijft voor reizigers en vervoerders.

Veelgestelde vragen

  • Dit komt door technische problemen met de spoorconstructie. De betonplaten waarop het spoor ligt en enkele kunstwerken (zoals viaducten) vertonen onregelmatigheden. Uit veiligheidsoverwegingen hebben we daarom snelheidsbeperkingen ingesteld.  

  • Tussen Schiphol en Rotterdam is de reistijd ongeveer 1,5 tot 2,5 minuten langer als gevolg van de snelheidsbeperkingen. Dit is mede afhankelijk van het type trein waarmee je reist.  

  • Ja. De snelheidsbeperkingen zijn juist ingesteld om de veiligheid te waarborgen. We monitoren de situatie continu en passen waar nodig de maatregelen aan.  

  • We werken aan zowel tijdelijke als structurele oplossingen:

    • We voeren regelmatig inspecties uit
    • We versterken waar nodig de constructies
    • We onderzoeken samen met experts de onderliggende oorzaken
    • We ontwikkelen een plan voor langetermijnoplossingen  

  • We kunnen hier nog geen exacte datum voor geven. Het gaat om complexe technische problemen die grondig onderzoek en zorgvuldige oplossingen vereisen.  

  • Ja, waar mogelijk voeren we werkzaamheden 's nachts uit om de impact op het treinverkeer overdag te beperken.

  • We adviseren om:

    • Voor vertrek de reisplanner te checken
    • Bij internationale reizen goed te kijken naar aansluitingen  

  • Voor vragen over compensatie kan je het beste contact opnemen met de vervoerder (NS International of Eurostar).  

  • Ja, voor sommige trajecten zijn er alternatieve routes mogelijk. Check de reisplanner van de vervoerder voor de mogelijkheden.  

  • Klachten kan je indienen via dit formulier. Heb je een klacht specifiek over jouw reis, dan kunt u deze indienen bij de vervoerder.

  • ProRail heeft drie rollen op de HSL-Zuid.

    • De eerste rol is die van contractmanager richting Infraspeed namens het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. De Staat is eigenaar van de HSL-Zuid en heeft Infraspeed gecontracteerd voor het beheer en onderhoud van de HSL-Zuid. ProRail is zelf dus niet verantwoordelijk voor het onderhoud en beheer van de HSL-Zuid.
    • De tweede rol van ProRail is die van beheerder van de hoofdspoorweginfrastructuur en borgt daarmee dat wordt voldaan aan de spoorwegwet.
    • De derde rol van ProRail is die van capaciteitsverdeler, verkeersleider en incidentenbestrijder.  

  • Verschillende partijen spelen een rol:

    • Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is eigenaar van de infrastructuur
    • Infraspeed onderhoudt de infrastructuur in opdracht van de Staat
    • NS en andere vervoerders verzorgen het treinverkeer

  • De HSL-Zuid is tussen 2000 en 2006 aangelegd in opdracht van het ministerie van Verkeer en Waterstaat (nu ministerie van Infrastructuur en Waterstaat). Het project werd uitgevoerd door verschillende bouwconsortia.

Spoorwerkcheck

Woon of werk je binnen 300 meter van het spoor? Maak dan gebruik van onze spoorwerkcheck. Je ziet direct welke werkzaamheden in jouw buurt gepland staan.

Dit veld is verplicht en accepteert alleen cijfers en letters en geen spatie

Dit veld is verplicht en accepteert alleen cijfers