Slimmer en sneller: ERTMS : Draadloze assenteller

Jan-Wick Kranenburg heeft met zijn bedrijf Rail Connected de ambitie om binnen drie jaar heel Nederland te voorzien van deze innovatieve draadloze assenteller. Maar wat doet zo’n assenteller? “Het woord zegt het eigenlijk al, het telt assen. Beter gezegd; het telt wielen. Op die manier weten we wanneer een trein een bepaalde sectie in rijdt en ook wanneer die trein de sectie weer uit rijdt en de sectie dus vrij is voor ander treinverkeer.”

20.000 assentellers

Assentellers zijn op zichzelf niet nieuw, draadloze assentellers daarentegen wel. “Het nieuwe ERTMS vervangt het oude ATB beveiligingssysteem. De basis van ERTMS is de toepassing van assentellers. 20.000 stuks om precies te zien. De huidige assentellers hebben bedrading nodig voor de voeding en voor datacommunicatie. Dat betekent dat er voor 20.000 assentellers heel veel kabels getrokken moeten worden. Dat betekent heel veel graafwerk langs het spoor en heel veel graafwerk betekent veel tijd én geld”, legt Jan-Wick uit.

‘Dat moet anders kunnen’, dacht hij. Samen met zijn zakenpartner kwam hij op het idee om heel Nederland te voorzien van draadloze assentellers. “Vijf jaar geleden kwam vanuit ProRail de vraag of we iets draadloos konden bedenken om treinen te detecteren in het havengebied. Op dat traject rijden enkel goederentreinen, maar ProRail had niet inzichtelijk waar de wagons en locomotieven zich precies bevonden. Dat was het startsein voor de draadloze assenteller.”

Succes en nieuwe kansen

Dat werd een succes, een groot succes zelfs. “Dat ging zo goed, daar moesten we iets mee. Toen kwam ERTMS om de hoek kijken en de nieuwe manier van aanbesteden. Deze manier gaf ons een unieke kans om de bestaande draadloze assenteller door te ontwikkelen. De basis staat en is succesvol, maar hoe kunnen we dit voor ERTMS inzetten? We hebben het namelijk wel over treinbeveiliging. Daar zitten zulke strenge eisen aan vast, daar ligt een enorme uitdaging.”

Essentieel

De ontwikkeling van een draadloze assenteller is een Europese primeur. “Als dit lukt is het gigantisch, dan wil iedereen in Europa het hebben. De invoering van ERTMS kan hierdoor tien jaar sneller en daarbij komt nog de besparing aan kosten. Dan hebben we het over miljoenen euro’s.”

Jan Wick gelooft heilig in zijn plan. “Wij weten dat dit werkt en gaat lukken, die overtuiging is er. Nu moeten we samen met ProRail aantonen dat de draadloze assenteller ook geschikt gemaakt kan worden voor treinbeveiligingsdoeleinden. Alles moet perfect werken. Nogmaals, het gaat om treinveiligheid en daar worden geen concessies aan gedaan.”

De draadloze assenteller werkt op 5G, een volledig nieuwe technologie. “Nu werkt ProRail met kabels en dat veranderen is ingrijpend. Draadloze technologie werkt natuurlijk fundamenteel anders dan bedrade technologie. Door met elkaar het gesprek aan te gaan en de juiste specificaties op te stellen, kunnen we aan tonen dat het werkt. Met deze nieuwe technologie kunnen we de veiligheid en betrouwbaarheid van het spoor naar een hoger niveau brengen.”

Nieuwe manier aanbesteden

Jan Wick roemt de nieuwe manier van aanbesteden van ProRail. “Dit biedt enorm veel kansen. Als het bij de traditionele manier was gebleven, dan was dit idee nooit van de grond gekomen. ProRail neemt nu ook een risico door dit te doen. Dat is iets goeds. In plaats van dat wij een opdracht krijgen en die uitvoeren, mogen we nu actief meedenken hoe dingen beter, duurzamer en sneller kunnen. Dat is in mijn ogen een win-win situatie.”

Voor de ontwikkeling van draadloze assentellers is drie jaar nodig. Binnen deze tijd is er nog veel werk te verzetten. “We gaan nu samen met ProRail de specificaties opstellen en de vraag beantwoorden: hoe kunnen we draadloze communicatie inzetten voor treinbeveiliging? Dat is een heel belangrijke fase, want deze fase gaat bepalen hoe het product er uiteindelijk uit komt te zien. We zullen aantonen dat dit echt werkt en dat dit de veiligheid op het spoor ten goede komt. Het wordt een boeiende en vooral hele leuke tijd.”