: De Baronnenlijn
Meer welvaart, dat zagen de adellijke baronnen uit de regio Noord-Oost Veluwe wel zitten. Een spoornetwerk helpt daar goed mee, dus financierden deze rijkelui rond 1887 de bouw van de Baronnenlijn, die naar de initiatiefnemers van de spoorlijn werd vernoemd.
De Baronnenlijn is een spoorlijn tussen Apeldoorn en Hattem. De lijn bestaat niet meer, maar verschillende woningen in de regio verwijzen nog naar de oude spoorlijn. Het traject Apeldoorn – Hattem passeerde Het Loo, Vaassen, Emst, Epe, Heerde, Wapenveld en Hattem en takte daarna aan op de lijn Amersfoort-Zwolle.
Elk aanliggend dorp aan de spoorlijn kreeg een station met voorzieningen voor treinreizigers en goederenvervoer en een woning voor de stationschef. Alleen het stationsgebouw in Vaassen bestaat nog.
Op een kruising tussen het spoor en een belangrijke weg bewaakte een baanwachter de overweg. Hij woonde in een spoorhuisje bij de overgang. Deze kun je nog steeds vinden in onder andere Apeldoorn, Epe en Zuuk.
De wachterswoning in Epe is ontworpen door architect Karel Hendrik van Brederode. Hij ontwierp diverse stationsgebouwen in de jaren 80 van de 19e eeuw. Deze kun je nog steeds terugvinden in onder andere Leeuwarden, Vught en Harlingen. De stationsgebouwen die hij ontwierp waren in drie soorten ingedeeld, het gebouw in Epe viel binnen het type KNLS 1e klasse.
-
Het huis van de stationswachter in Epe, type KNLS 1e klasse -
![De gemeente zorgt ervoor dat het te herkennen blijft waar het spoor liep.]()
De gemeente zorgt ervoor dat het te herkennen blijft waar het spoor liep.
Een lijn voor de koning
Via je eigen spoorlijn naar huis? Koning Willem III reisde per trein naar Paleis het Loo via het Koningslijntje. Dat werd voor hem aangelegd als compromis omdat hij meebetaalde aan de ontwikkeling van de Baronnenlijn. In 1887 werd de lijn doorgetrokken naar Hattem en Zwolle. Toen de koning eind november 1890 overleed, werd zijn stoffelijk overschot over de lijn en verder naar Den Haag vervoerd.
Opkomst van de bus
Inwoners kozen in de jaren 20 steeds vaker voor de bus. Bussen reden door de dorpskernen, waren goedkoper dan de trein en werden daarom steeds populairder. Hierdoor werd de trein steeds minder gebruikt en stopte het personenvervoer via de Baronnenlijn in 1950.
Het goederenvervoer vond ook een populairdere route; het Apeldoorns kanaal. De spoorlijn werd daarom in 1972 opgebroken. Op verschillende plekken kun je de route van de spoorlijn nog wel volgen via een fietspad.