Toekomst van het spoor : Klimaatadaptatie

De effecten

De afgelopen jaren kregen we al te maken met de effecten van klimaatverandering. Regenbuien worden heviger, het wordt warmer en periodes met hitte duren langer. In deze situaties neemt de kans op storingen en schade op het spoor toe. Zo zet staal uit bij hitte, kunnen elektriciteitskasten naast het spoor te heet worden of komt het spoor onder water te staan door hevige hoosbuien. Door droogte ontstaan er scheuren in spoordijken en is het risico op bermbranden groter.

Klimaat

Het Nederlandse spoornetwerk is echter gebouwd voor een gematigd zeeklimaat met milde winters en relatief koele zomers. Ook de manier waarop we onderhoud plegen houdt hier rekening mee. Daarom staan we voor de uitdaging het spoor voortaan zo te ontwerpen dat de gevolgen van extreem weer voor minder hinder en schade zorgt. Tegelijkertijd moeten we wat stuk gaat door weersextremen repareren en de gevolgen van de schade voor het treinverkeer beperken.

Spoor is duurzaam, het slijt langzaam en gaat dus vele jaren mee. Daarom moeten we bij het bouwen van nieuw spoor rekening houden met de klimaatsituatie in Nederland in 2050 en daarna. En kijken hoe we slimme investeringen kunnen doen waarmee het spoor 'klimaat-adaptief' kunnen maken. En dan gaat het ook om zaken die direct met het spoor te maken hebben, zoals de stations en de fietsenstallingen.

Een lange reis

Daarmee staan we nog aan het begin van een lange reis. We hebben voor het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat een Uitvoeringsagenda gemaakt. Daarin beschrijven we welke risico’s gepaard gaan met toename van weersextremen en wat er zou moeten gebeuren om er goed mee om te gaan.

Onze Klimaateffectatlas laat zien welke klimaateffecten zich de komende jaren kunnen voordoen op het hele spoornetwerk. Zo kunnen we bijvoorbeeld zien of het spoor in een gebied ligt dat de komende jaren waarschijnlijk meer dan eens onder water zal komen te staan. We kunnen er dan voor kiezen om watergevoelige spooronderdelen daar verhoogd te plaatsen.

Slim zijn

Om het spoor bestand te maken tegen iedere vorm van weersextremen zouden vele miljarden euro’s nodig zijn. Dat geld is niet ineens beschikbaar, en daarom is het noodzakelijk steeds slim te kijken wat de beste optie is voor een bepaalde situatie. Soms is de beste optie: accepteren dat iets af en toe stuk gaat en dat herstellen. En soms: voorkomen dat een klimaateffect voor verstoring zorgt. Dan verplaatsen we kwetsbare elektra in een voetgangerstunnel die regelmatig overstroomt.