Een circulair spoor: de columns : Open brief
Met klimaatverandering als belangrijkste aanleiding heeft ProRail verduurzaming gekozen als één van onze prioriteiten. In 2030 willen wij dat onze infraprojecten klimaatneutraal en circulair zijn. Geen verspilling van grondstoffen meer dus. Ik hoor jullie denken: daar hebben we dan nog bijna tien jaar voor; moet toch kunnen. In werkelijkheid is het een enorme uitdaging die totaal tegen onze natuur ingaat.
Door: Reinout Wissenburg, programmamanager duurzaamheid bij ProRail.
Als spoorbeheerder zijn wij eerst en vooral van het laten rijden van treinen. Maar als derde grootste bouwer van Nederland realiseren we ons dat we in ons land een bijdrage kunnen leveren in de strijd tegen klimaatverandering. Circulariteit is daar een belangrijk middel voor. Denk aan een nieuwe verkeersleidingspost in Barendrecht die we zo laten bouwen dat we bij sloop alles kunnen hergebruiken. Het is een van de legio voorbeelden van wat we als ProRail concreet kunnen bijdragen.
De uitdaging zit hem voor ons met name in het feit dat we een organisatie zijn die in het leven is geroepen om te zorgen dat treinen veilig en op tijd rijden.
Veilig en op tijd. Daar zit hem de crux. Om dat goed te kunnen, moeten we continu risico’s uitbannen. En denken in risico’s is voor duurzaamheid en zeker voor circulariteit een enorme belemmering om te leren. Want wat als het misgaat?
Ja, wat dan? We leven in een samenleving waarin we doelen stellen, waarin we zo veel mogelijk willen kunnen meten, en waarin we – als we onze doelen niet halen – daarop worden aangesproken. Wie is de schuldige? Waar is het misgegaan?
Die denkwijze heeft ons veel gebracht als het gaat om veilig en op tijd, maar voor duurzaamheid en circulariteit gaat het om het najagen van kansen. Zeker bij circulariteit valt nog een wereld te ontdekken en die ontdekken we alleen door te proberen, door te zoeken, door een kansje te wagen. Door te denken in termen van wat kan.
Daarom roep ik als manager strategische duurzaamheid iedereen binnen ProRail op om kansen te pakken, buiten de kaders te denken, te innoveren en daarbij niet bang te zijn om fouten te maken. Kijk niet naar wat er in het instructieboekje staat, maar kijk naar waar jij zelf een bijdrage kunt leveren aan circulariteit en duurzaamheid. We zijn immers niet alleen ProRailers, maar ook mensen die zien dat we de wereld moeten veranderen om volgende generaties een kans op een leefbare planeet te geven.
En aan het management van ProRail: hou je nou eens in als het gaat om afrekenen. Inspireer, stimuleer. Er is niets zo leuk als dingen die misgaan; daar leer je namelijk van.
Eenvoudig is dat niet, want als wij onze doelstellingen niet halen, volgen er Kamervragen en kritische krantenartikelen. De kunst is wat mij betreft om onze doelen – als het gaat om circulariteit - scherp te formuleren en meetbaar te maken, en ze dan te gebruiken om de toekomst te sturen en niet om het verleden te beoordelen.
Als we maar niet bang zijn om te falen.
En daarvoor moeten we uit onze comfortzone; de groene weide in. Ik sta achter jullie. Net als onze staatssecretaris en de politiek. Tenminste, als we laten zien dat we leren en dat we de juiste kant op gaan.