Vijf vragen aan : De verkeersleider

Soms rijdt er ineens een goederentrein voorbij op een plek waar je die anders niet ziet. Hoe kan dat eigenlijk? Wie beslist waar en wanneer die trein rijdt? Thomas van Cappellen is treinverkeersleider bij ProRail. Hij zit dagelijks achter de knoppen om het goederenvervoer in Nederland te regelen.

Hoe werkt het eigenlijk met het goederenvervoer in Nederland?

“Op de Maasvlakte in Rotterdam komen goederen aan per boot. Een deel hiervan wordt via de trein verder door Europa vervoerd. Goederentreinen, van soms wel 600 meter lang, staan klaar in de haven om beladen te worden. Via de Maasvlakte rijden de meeste treinen naar Kijfhoek, het grootste goederenemplacement van Nederland.

In Kijfhoek staat ons kantoor met treinverkeersleider voor het goederenvervoer. Zij zorgen er samen met de decentrale verkeersleiders en vervoerders voor dat de goederen op tijd op de juiste eindbestemming komen. Zodra de trein compleet is, dan is het mijn rol om de trein via de juiste route, veilig naar zijn bestemming te laten rijden.”

Wat maakt dit werk bij goederenvervoer anders dan bij reguliere verkeersleiding?

“In tegenstelling tot bij reizigersvervoer, wordt er bij goederenvervoer veel meer maatwerk geleverd. Voor reizigers zijn de dienstregelingen van tevoren vastgelegd. Bij goederenvervoer is dit deels ook zo, maar is het veel onvoorspelbaarder. NS heeft bijvoorbeeld een jaardienstregeling, waarin precies staat op welke tijden welke treinen vertrekken en welke routes ze rijden. Goederenvervoerders dienen wel een plan in; DB Cargo rijdt bijvoorbeeld elke dag naar het Duitse Emmerich. Maar het is veel veranderlijker en afhankelijk van de hoeveelheid goederen die er vervoerd moet worden.

Mijn collega's (decentrale verkeersleiders, red.) krijgen van de vervoerder wel een globale planning. Zij kijken per dag en per moment welke route beschikbaar is om de goederentrein zo snel mogelijk op zijn eindbestemming te krijgen. Mijn taak hierin is de trein zo efficiënt en veilig laten tijden over het spoor.”

Thomas van Cappellen, treinverkeersleider bij ProRail
Thomas van Cappellen, treinverkeersleider bij ProRail

Kan en mag een goederentrein zomaar overal rijden? 

 “Goederentreinen mogen over het algemeen overal rijden, maar sommige treinen hebben wel beperkingen in verband met de hoogte en breedte van bijvoorbeeld de stations. En in tegenstelling tot een reizigerstrein kan een goederentrein niet zomaar achteruit. De locomotief zit bij goederentreinen alleen aan de voorkant.”

En wat als er verstoring is op de route? Bedenk je dan zelf een andere route? De goederen moeten wel op tijd aankomen natuurlijk.

“Stel er is een verstoring, zoals een wisselstoring of een kapotte bovenleiding, dan kan een trein soms niet zijn gewenste route rijden. De decentrale verkeersleider zoekt dan een alternatieve route. Hierbij werken zij met vooraf gedefinieerde-paden. Dit zijn routes door Nederland die zijn getoetst op goederenvervoer.

Als er iets gebeurt waardoor een goederentrein niet zijn route kan rijden, dan kijken zij welke vooraf gedefinieerde-paden wel vrij zijn. Vervolgens checken zij samen met de vervoerder of de machinist wegbekendheid heeft op de andere route en of de locomotief geschikt is daar te rijden, Als dat allemaal klopt, dan kan de trein via een andere route alsnog naar zijn eindbestemming.”

Het is mijn rol om de trein via de juiste route, veilig naar zijn bestemming te laten rijden.

Thomas van Cappellen treinverkeersleider bij ProRail

Wat gaat voor: personenvervoer of goederenvervoer?

“Iedereen is klant van ProRail en belangrijk. Nederland heeft een heel drukbezet spoor. We proberen de goederentreinen zoveel mogelijk volgens afspraken te laten rijden. De goederen moeten op tijd bij hun volgende bestemming zijn om vandaaruit weer verder door Europa te reizen.

Bij een calamiteit kan een goederentrein soms voorrang krijgen op het reizigersvervoer. Samen met de betrokken verkeersleidingposten kijken we samen naar de beste oplossing, met zo min mogelijk overlast voor de reizigers. Tijdens de spits is het bijvoorbeeld niet wenselijk om goederentreinen via Utrecht Centraal te rijden, in verband met de drukte.”

Coördinatie treinverkeer

Het Nederlandse spoornetwerk is drukbezet. De dagelijkse dienstregeling is complex en een lokale verstoring kan al gauw landelijke gevolgen hebben. ProRail houdt daarom dag en nacht de treinen en het spoor in de gaten. Bij een verstoring wordt dan snel ingegrepen om erger te voorkomen.

Lees meer over dit onderwerp Lees meer over dit onderwerp

Spoorwerkcheck

Woon of werk je binnen 300 meter van het spoor? Maak dan gebruik van onze spoorwerkcheck. Je ziet direct welke werkzaamheden in jouw buurt gepland staan.

Dit veld is verplicht en accepteert alleen cijfers en letters en geen spatie

Dit veld is verplicht en accepteert alleen cijfers