Duurzaam reizen in Europa
Nieuws
‘Tien jaar geleden heerste er nog een soort minderwaardigheidscomplex in de spoorwereld. Alsof de strijd al opgegeven was: het vliegtuig gaat tóch winnen. Inmiddels zie je een herleefd zelfvertrouwen in de sector. Want we hebben wél een verschil te maken. We hebben wél een rol te spelen in de klimaatcrisis. En die rol moet veel groter zijn dan hij nu is’, zegt Reinout Wissenburg, manager Strategische Duurzaamheid.
In gesprek voor het klimaat
Met die boodschap op zak en wandelschoenen aan, liep Reinout afgelopen zaterdag mee met de Urgenda Climate Miles en eind oktober reist hij met de Klimaattrein naar de Klimaattop in Glasgow. Het doel: in gesprek met jongeren, beleidsmakers en politici. ‘Want het openbaar vervoer móét onderdeel zijn van het Europees klimaatbeleid. Gek genoeg is het dat nog niet.’
Naar de klimaattop met een doel
Het initiatief voor de Klimaattrein en de Urgenda wandeling naar Glasgow zijn niet toevallig. Beiden vinden plaats in het Europees Jaar van het spoor 2021 en sluiten aan bij de ambities van de Europese Unie om de trein te promoten als het duurzame alternatief voor reizen en transport. En dat moet ook, want 2030 komt steeds dichterbij en het spoor kan een belangrijke bijdrage leveren aan CO2-besparing. Zo kan de overstap van vliegtuig naar de trein voor 2 tot 8 miljoen ton CO2-besparing per jaar zorgen. Een aanzienlijke bijdrage, maar volgens Reinout kan er meer.
Duurzaam spoor gaat verder dan CO2-uitstoot
Binnen ProRail werken we al aan het verduurzamen van materialen, innovatieve bouwmethoden, bermbeheer en energiegebruik. Maar om echt effect te krijgen, moeten we veel groter denken, zegt Reinout. ‘Het verminderen van CO2-uitstoot is hartstikke goed, het maakt ons product duurzamer, maar de kern zit ergens anders. Bijdragen aan een duurzame wereld gaat over hoe wij als samenleving omgaan met mobiliteit. Hoe ontmoeten we elkaar, welke reizen maken we, hoe richten we steden efficiënt in en hoe kunnen we bijdragen aan de juiste keuze. Dat is een veel fundamentelere laag van duurzaamheid. En dat kunnen we niet alleen als ProRail, dat vraagt om samenwerking met spoorvervoerders, de fietsersbond, stadskantoren én internationale beleidsmakers.’
Duurzaam vervoer gaat verder dan treinreizen
Voor de Klimaattrein naar de klimaattop in Glasgow werkt ProRail samen met jongerenorganisatie Youth For Sustainable Travel. Een overgroot deel van de Klimaattrein zal gevuld zijn met jongeklimaatactivisten. ‘Zij hebben een breder verhaal dan alleen treinreizen. Waar wij het hebben over spoor, praten zij over de relatie tot reisorganisaties, onze relatie tot vakanties, het belasten van vliegreizen of misschien zelfs het verbieden daarvan. We moeten een cultuurverandering in ons reisgedrag maken om duurzamer te reizen. Misschien betekent dat in specifieke gevallen zelfs dat je mensen uitnodigt niet te reizen en inzet op nabijheid.
Alleen al door de dienstregeling aan te passen, kunnen meer treinen de grens over. En dat kun je nu al doen. Het spoor ligt er immers al.
Nu handelen voor effect in de toekomst
De urgentie voor actie is hoog, maar er kan genoeg op korte termijn. ‘De grootste bijdrage die wij kunnen leveren aan de klimaatcrisis, is betere benutting van het bestaande spoor’, zegt Reinout. Daarvoor is Eurolink in het leven geroepen, een Europees samenwerkingsverband tussen verschillende spoorpartners, opgezet door Capaciteitsmanagement bij ProRail. ‘Alleen al door de dienstregeling aan te passen kunnen meer treinen de grens over. En dat kun je nu al doen. Het spoor ligt er immers al.’
Van duurzaam beleid naar duurzaam spoor
Maar Reinout blikt verder vooruit. ‘Wil je ook richting 2050 de echte potentie van het spoor benutten, dan moet je ook gerichte keuzes maken om te investeren in de infrastructuur. Het effect merk je misschien pas in de toekomst, maar het besluit moet wel nu genomen worden. Daarom zit ik in de trein naar Glasgow.’ Ondertussen gaan wij verder met het verduurzamen van het spoor zelf. ‘Want iedere stap die wij zetten om treinreizen duurzamer te maken, is een vette streep onder de argumentatie van de komende tijd: de trein moet onderdeel zijn van duurzamer klimaatbeleid.’
Lees ook
Meer nieuws
-
Zo was het Europees jaar van het spoor
28 december 2021
-
Spoorpartijen ondertekenen boodschap voor VN in klimaattrein
30 oktober 2021
-
Klimaattrein vertrekt naar COP26
30 oktober 2021