Theemswegtracé: ‘Even op de handen zitten, maar dan heb je ook wat’

Plek voor 230 goederentreinen

Het Theemswegtracé, een viaduct van ruim vier kilometer lang, vervangt de Calandbrug voor het spoorgoederenvervoer. "Niet alleen is die brug aan het einde van haar levensduur, ook verdwijnt er met het nieuwe tracé een frustrerende bottleneck", vertelt Arjan. Goederentreinen staan namelijk stil als de brug opent voor vrachtschepen. Ook storingen aan de brug plagen het spoorgoederenvervoer.

Dat behoort straks allemaal tot het verleden. Hierdoor is op het nieuwe tracé plek voor 230 goederentreinen per dag. Nu, op de Calandbrug, zijn dat er negentig.

Mega-impact

De bouw van het viaduct en de twee stalen boogbruggen startte in 2017. Inmiddels is aannemer VolkerRail bezig met de bovenbouw: het leggen van spoor, kabels, ballast en leidingwerk. In november wordt het nieuwe tracé in zes dagen aangesloten op de bestaande Havenspoorlijn.

"Een buitendienststelling met mega-impact", aldus Arjan. Niet eerder was de Havenspoorlijn zo lang afgesloten. "Een reguliere buitendienststelling vindt plaats op vooraf afgestemde momenten", legt hij uit. "En dan conformeren we ons vaak aan de katholieke feestdagen, zoals Pasen of Pinksteren. De  hele internationale logistieke branche is dan in ruste, dat maakt het makkelijker."

Productieketen

Dat is nu niet het geval. "In dit geval draait alles in het buitenland gewoon door, en dus wordt de productieketen verstoord. In totaal zal het drie weken duren voordat de havenlogistiek weer als vanouds is", legt Arjan uit. "In week 1 is het afbouwen, in week 2 ligt het treinverkeer stil en in week 3 bouwen we op om weer in die internationale cadans te komen."

Logistieke uitdaging

Een flinke logistieke uitdaging voor ProRail dus. Hiervoor staat Arjan als programmanager aan de lat. Samen met ketenpartners stelden Arjan en zijn team een integraal logistiek plan op. Daarnaast is hij ook stakeholder manager en werkt hij samen met het Havenbedrijf Rotterdam aan de communicatie naar marktpartijen in de haven.

Dat begon twee jaar geleden met het benaderen van die partijen. "Alle terminals, tractiepartijen, vervoerders, omgevingspartijen, noem maar op. We hebben hen al heel snel betrokken bij het proces, maar ze ook meteen duidelijk gemaakt: deze variant geeft de minste hinder. Vervoerders en verladers zullen even op hun handen moeten zitten, maar dan heb je ook wat."

Extra vervoersmogelijkheden 

Begin dit jaar brachten Arjan en zijn team de logistieke mogelijkheden op het spoor in kaart die nog wél beschikbaar zijn. "Op de emplacementen Waalhaven en Pernis wordt het extra druk, zowel ’s nachts als in het weekend, omdat de emplacementen Botlek Europoort en Maasvlakte niet bereikbaar zijn. De terminals op Pernis en Waalhaven, waar containers overgeladen worden van vrachtschepen op de treinen of ander verkeer, zullen 24/7 open zijn om extra vervoersmogelijkheden te faciliteren."

Momenteel houdt Arjan zich bezig met het maken van de eerste 'houtskool-schetsen' van de planning. Dat doet hij samen met diverse teams binnen de ProRail-afdeling Capaciteitsmanagement. Zij stemmen hun plannen zo goed mogelijk af met die van de terminals in de periode voor, tijdens en vlak na de indienststelling van het Theemswegtracé.

Complexe puzzel

In de zes dagen dat de Havenspoorlijn afgesloten is, staan veel goederentreinen stil of blijven in het buitenland. Arjan: "Voor die stilstaande wagons moeten we ruimte vinden. Die zoeken we door heel Nederland. Daarnaast maken we meteen gebruik van deze mogelijkheid om meer werkzaamheden uit te voeren. De stilstaande goederentreinen, de werktreinen en straks meerdere aannemers tegelijkertijd aan het werk op de Havenspoorlijn… dat is een complexe logistieke puzzel."