Veiligheid : Veilig goederenvervoer
Miljoenen tonnen goederen gaan er over het Nederlandse spoor. Van kleding en voedsel tot aan apparaten en machineonderdelen. Ook chemische stoffen gaan per spoor. Een klein deel zijn 'gevaarlijke stoffen': gassen en vloeistoffen die brandbaar of giftig zijn. Dan is het goed om te weten dat spoorvervoer een van de veiligste manieren van vervoer is.
Omgeving en treinen veilig
De meeste gevaarlijke stoffen (88%) worden over het water vervoerd. Een klein deel (10%) over de weg. Slechts 2% van de gevaarlijke stoffen gaat over het spoor. Wat een van de veiligste opties is. Want er is weinig kans op incidenten.
En er is inzicht: we weten waar de treinen rijden. Wat ze vervoeren en hoe snel ze rijden. Bovendien zijn er wetten en overeenkomsten, met duidelijke regels en afspraken speciaal voor het vervoer van gevaarlijke stoffen per spoor. Daar werken wij continu aan, samen met overheden, vervoerders en verladers. Zodat de omgeving én de treinen zelf zo min mogelijk risico lopen.
Welke regels en afspraken zijn er?
Goederentreinen en dus ook gevaarlijke stoffen, gaan zo veel mogelijk via de Betuweroute. Dé route speciaal voor goederenvervoer. Wel is dit afhankelijk van de herkomst en bestemming van de treinen. De Betuweroute is namelijk vooral een oost-west verbinding.
Per spoorlijn geldt een maximum risico. Het transport mag dit risico niet overschrijden. Het gaat dan bijvoorbeeld om het aantal treinen met gevaarlijke stoffen, het risico van de lading zelf en of er wissels op het traject liggen.
1. Er zijn (internationale) regels voor veilig vervoer van gevaarlijke stoffen. Want veel verkeer is internationaal.
2. Er zijn voorschriften voor de bouw rondom de spoorlijnen. Woningen, scholen en kantoren moeten op een veilige afstand staan.
3. Vervoerders houden zich aan afspraken over de samenstelling van de treinen. In één goederentrein wordt brandbaar gas gescheiden vervoerd van zeer brandbare vloeistof. Er zit dan een andere wagon tussen.
Veiligheidscontrole
Voordat een goederentrein vertrekt wordt er een uitgebreide veiligheidscontrole uitgevoerd. Dat wordt gedaan door medewerkers die jaarlijks worden bijgeschoold. Het zijn mensen met een getraind oog. Een trein van 600 meter lang wordt aan twee kanten gecontroleerd en daar wordt uitgebreid de tijd voor genomen. Bekijk de foto's hieronder en lees de onderschriften.
-
Voor vertrek checkt machinist Mark de map met informatie over de loc (locomotief) die hij bestuurt. Deze wordt namelijk elke 24 uur nagekeken. -
![Voor vertrek checkt Mark of de wissels in de juiste positie liggen. Deze handbediende wissel kan hij omzetten met een druk op de knop van het kastje wat ernaast staat. Dit doet hij in overleg met de treinverkeersleider.]()
Voor vertrek checkt Mark of de wissels in de juiste positie liggen. Deze handbediende wissel kan hij omzetten met een druk op de knop van het kastje wat ernaast staat. Dit doet hij in overleg met de treinverkeersleider. -
![De wagons worden nagekeken. Hier wordt ruim de tijd voor genomen. Mark houdt een tablet vast met de informatie over de technische controle die eerder is uitgevoerd bij de klant. Ook kijkt hij het remwerk na.]()
De wagons worden nagekeken. Hier wordt ruim de tijd voor genomen. Mark houdt een tablet vast met de informatie over de technische controle die eerder is uitgevoerd bij de klant. Ook kijkt hij het remwerk na. -
![emko bekijkt het remwerk en de technische staat van de trein. Ook controleert hij of de stickers op de wagons zijn bevestigd en of de afsluiters verzegeld zijn. Deze verzegeling is geplaatst door de klant. Ze geven de zekerheid dat de tank gecontroleerd en dicht zit. Ook kijkt hij of de wagennummers kloppen met de informatie die hij heeft gekregen en de inhoud van de wagons.]()
emko bekijkt het remwerk en de technische staat van de trein. Ook controleert hij of de stickers op de wagons zijn bevestigd en of de afsluiters verzegeld zijn. Deze verzegeling is geplaatst door de klant. Ze geven de zekerheid dat de tank gecontroleerd en dicht zit. Ook kijkt hij of de wagennummers kloppen met de informatie die hij heeft gekregen en de inhoud van de wagons. -
![Mark heeft telefonisch toestemming van de treindienstleider om te vertrekken. Op zijn scherm staat onder andere informatie over de beremmingsstaat van de trein, oftewel hoe lang de remweg is. Dit is afhankelijk van de hoeveelheid wagons en de lading. Op basis hiervan wordt een maximale snelheid bepaald.]()
Mark heeft telefonisch toestemming van de treindienstleider om te vertrekken. Op zijn scherm staat onder andere informatie over de beremmingsstaat van de trein, oftewel hoe lang de remweg is. Dit is afhankelijk van de hoeveelheid wagons en de lading. Op basis hiervan wordt een maximale snelheid bepaald.
Informatie delen
Voor een veilig goederenvervoer werken veel partijen nauw samen. Denk aan vervoerders, verladers, overheden, veiligheidsregio’s en ProRail. Het is belangrijk dat al die partijen hun informatie snel en goed kunnen delen. Bijvoorbeeld informatie over treinen en hun ladingen, en over de actuele situatie op het spoor.
Samen met de vervoerders zorgt ProRail dat de juiste informatie beschikbaar is. Zodat áls er toch een keer iets gebeurt, we samen de gevolgen zo beperkt mogelijk kunnen houden.
Belangrijkste misverstanden
Het spoorvervoer van gevaarlijke stoffen is regelmatig onderwerp van gesprek. De media geeft hier vaak aandacht aan. Het is een specialistisch onderwerp met complexe wetgeving. Emotie en beeldvorming spelen hierbij een grote rol. We zien vaak dezelfde misverstanden terugkomen. Daarom geven we antwoord op de negen meest gestelde vragen.
Bekijk de vragen en antwoorden
Druppellekkages
Een druppellekkage is een lekkage waarbij enkele druppels gevaarlijke stof lekken uit een ketelwagen of tankcontainer. Dit komt gemiddeld dertig keer per jaar voor. Het levert in de regel geen gevaar op voor de externe veiligheid.
Lees meer over druppellekkages Lees meer over druppellekkages