Terugblik werkzaam­heden heuvel Kijfhoek

Vervangen hoofdrailremmen

Railremmen zijn letterlijk remmen in het railsysteem. Ze worden gebruikt tijdens het heuvelen, hierbij rijden wagons zonder locomotief van een heuvel af richting een verdeel-/opstelspoor. De frames van deze hoofdrailremmen op Kijfhoek waren aan vervanging toe. In november 2020 werd al het frame van de eerste hoofdrailrem vervangen. De ervaring die daar is opgedaan hebben we meegenomen naar de werkzaamheden van de afgelopen weken, toen we werkten aan de tweede hoofdrailrem. Het vervangen van deze frames is namelijk alles behalve makkelijk.

Uitdagingen

“Het heuvelsysteem is uniek in Nederland en daarom is kennis hierover schaars,” legt projectmanager Willem Franken uit. “Er zijn maar weinig mensen die dit soort werkzaamheden kunnen uitvoeren. Als je dan ook nog eens rekening moet houden met uitval door corona, dan kan het wel eens krap worden.” En dan hebben we het alleen nog maar over het menselijke aspect.

Ook de werkzaamheden zelf zijn een uitdaging, vertelt Franken. “Doordat er een fly-over (een soort viaduct) boven de rem ligt, kan een ‘normale’ kraan er niet goed bij. Om de 40 ton wegende hoofdrailrem in twee delen van z’n plek te tillen, moesten we een unieke kraan naar Kijfhoek halen: de Obelix. Deze kraan heeft een grote reikwijdte en is, zoals de naam al doet vermoeden, ontzettend sterk. Alleen met deze Obelix konden we goed bij de hoofdrailrem.” De rem is daarna volledig uit elkaar gehaald, het frame vervangen en weer in elkaar gezet. Tot slot is de rem uitvoerig getest.

Zeldzaam Zwitsers kruis

Naast het werk aan de hoofdrailrem zijn een aantal wissels rondom de rem en het Zwitsers kruis aangepakt, zodat deze langer mee kunnen. Een Zwitsers kruis is een speciaal wissel dat in hoog tempo de afzonderlijke wagens op onderlinge afstand tot twintig centimeter over de sporen kan verdelen. Kijfhoek is de enige plaats in Nederland waar dit wissel zich bevindt en wereldwijd zijn er maar twee exemplaren in gebruik.

Goed gevoel

Ondanks de bijzondere omstandigheden zijn alle werkzaamheden goed verlopen en dat is volgens Franken vooral te danken aan de inzet en kennis van de mensen die eraan deelnamen. “Soms liepen we tegen kleine verrassingen aan, maar dat is niet gek met zo’n uniek stukje spoor. Dit werd meteen goed besproken en opgelost. Ik ben trots op het team en hoe we dit hebben aangepakt.”

Hinder wagenladingvervoer

De werkzaamheden hadden gevolgen voor het wagenladingvervoer van DB Cargo. De heuvelcapaciteit nam tijdelijk voor ongeveer de helft af. Om zijn opdrachtgevers in het wagenladingnetwerk ook in deze periode van dienst te kunnen zijn, trof DB Cargo een groot aantal maatregelen. Zo werden sorteeractiviteiten elders uitgevoerd en werd extra personeel ingezet.

Heuvelen

Om de treinen op Kijfhoek te sorteren naar eindbestemming duwt een locomotief wagens over een heuvel. Via die heuvel zorgen we er op een slimme en geautomatiseerde manier voor dat alle wagens worden gesorteerd en naar de juiste bestemming gaan. Dit proces heet ‘heuvelen’. Zodra de wagen over de heuvel is, rolt deze vanzelf naar beneden. Via computergestuurde wissels komt elke wagen op het juiste spoor terecht. Speciale ‘railremmen’ – ook automatisch aangestuurd – zorgen ervoor dat de snelheid van de wagens zó wordt gestuurd dat deze op het juiste punt tot stilstand komen. Nergens anders in Nederland gebeurt het sorteren op deze manier.

Onderhoud Kijfhoek

De sporen van Kijfhoek worden intensief gebruikt. Groot onderhoud is noodzakelijk om te garanderen dat we treinen efficiënt kunnen blijven samenstellen. Het huidige heuvelsysteem kwam eind jaren negentig in gebruik en is inmiddels aan vernieuwing toe. Komende jaren moderniseren we het heuvelsysteem en vervangen we een groot deel van de sporen, dwarsliggers, spoorgrind en wissels op Kijfhoek. Met deze grootschalige vernieuwingen, van zowel het technische systeem als de infrastructuur, werken we aan een veilig, efficiënt en betrouwbaar emplacement Kijfhoek voor de toekomst.

Beginpunt Betuweroute

Kijfhoek is het beginpunt van het A15-tracé van de Betuweroute. Op Kijfhoek vertrekken en passeren jaarlijks tienduizenden goederentreinen van en naar diverse bestemmingen in Nederland en Europa. Met 50 hectare, 43 verdeelsporen, 14 aankomstsporen en 12 opstelsporen is Kijfhoek het grootste goederenemplacement van Nederland. Gelegen tussen Barendrecht en Zwijndrecht, vormt Kijfhoek de schakel tussen de Nederlandse havens en grote industriële gebieden in Nederland en Europa.